HOMARANISMO (Esperanto)

Zamenhof proponis filozofion kiun li nomas "Homaranismo" (NE SAMAS "HUMANISMO") ke plu eksplikis aspektojn de la Interna Ideo/Idealo. Tion enhavis foleto publikita en 1913. Oni povas acxeti gxin per www.cafepress.com

Sekve mi prezentas 12 aspektojn, kaj kvankam tiu estas tro malgranda resumo, tamen suficxus doni ideon pri la tuta doktrino.

La dekdua pligrava punktoj de Homaranismo:

1. Traktu la humanaro tiel unu familio.

2. Tiu idealo gvidu tutajn viajn agojn.

3. Jugxu neniun laux lia raza deveno, sed laux lia konduktoj kaj agadoj.

4. Nenio lando apartenas al unu rasgrupo eksklusive, sed por tutaj logxantoj egale.

5. Ne perfortigu al aliaj personoj aux vian lingvon aux vian religion.

6. Humaneco superigas naciecon.

7. Definu patiotismo kiel dispono al frateca regionakomunumo. Neniam uzu gxin por pravigi malamikecan al aliajuloj.

8. Oni devus konsideri lingvon tiel rimedo por atingi celon, neniam tiel fino mem.

9. Uzu neuxtrala lingvo por komuniki kun cxiu kies nasklingvo malsamas vian.

10. Lasu vian propran religion rezulti el via propraelekto, anstataux iu perfortigus per gento via.

11. Kiam vi traktus kun malsamaj kulturanoj, regu vin per principoj de helpemeco kaj homareco komuna.

12. Per via vivmaniero, traktu cxiun tielmaniere por unuigi anstataux dividigi.

Kompreneble, la plej grava konsilo traktis pri "lingvo neuxtrala," kio volis diri, Esperanto.

Esperanto estas neuxtra pri religio kaj politico sed ne estas neuxtrala pri etiko. Gxi etiko estas la interna ideo.